nào ai biết trước tương lai

Duyên là phức tạp. Một sự thay đổi trong thái độ và hành động, duyên chệch đi, kết quả chệch đi. Tương lai chỉ dành cho kẻ tin, nhưng người trí thì chỉ có hiện tại. 

Trong những giai đoạn chấp chới và hoang mang nhất của cuộc đời, con người thường đi tìm nơi nương tựa. Đó cũng là lẽ thường tình trong bản năng muốn an toàn về mặt tinh thần lẫn thể chất của họ. Tìm được điểm an trú rồi, họ có vẻ vững chãi hơn. Nhưng sự vững chãi này được xây dựng dựa trên một niềm tin rằng mình đang được an trú vào một điểm vững chãi. Nhưng duyên mà. Đã là duyên thì luôn đến rồi đi. Điểm mà ta dựa vào là duyên. Nó đã đến, rồi nó đi. Ta phải chấp nhận điều đó chứ. Luật duyên sinh duyên diệt nào ai có đổi dời được. Cố níu giữ thì chỉ làm tắc nghẽn cái tâm cái thân của mình mà thôi. Rồi sinh ra đau khổ, không thông là như vậy. 

Tìm điểm trú về mặt thể chất là hoàn toàn hợp lý, như cánh chim vẫn xây tổ để trở về, để chăm con, để nghỉ ngơi trước khi bắt đầu một ngày mới trên bầu trời lộng gió. Nhưng con người dường như không giản đơn như vậy, vì con người có lòng tham. Chim cần ăn no, con người cần ăn ngon và giờ là khoe có thức ăn ngon. Chim xây tổ để trú thân, người xây nhà để khoe mẽ. Chim bay trên trời như bản năng, người "bay" để tìm kiếm sự thỏa mãn. Chim chăm con như khả năng tự nhiên của loài, mẹ chăm con vì tình yêu hay lòng ích kỷ đây là con của mình? Chim không sợ hết thức ăn, con người run sợ trước hoàn cảnh bị giành dật, bị ít tiền... Vì có lòng tham nên sinh ra lòng sợ. Kẻ tham nhiều, sợ nhiều. Kẻ tham ít, sợ ít. Kẻ không tham, ắt không sợ. Tham sinh ra sân. Khi tham không được đáp ứng, lòng liền nổi nóng sợ sệt. Không tham thì không sân. 

Rồi giờ con người cũng tìm điểm trú về mặt tinh thần. Tìm kiếm người phối ngẫu cũng lẽ hợp lý vì về mặt thân thể của chúng ta là chưa trọn vẹn. Cũng là bản năng, như loài chim cần bạn khác phái, con người cũng cần tìm người yêu. Nhưng mối quan hệ cộng tác thì khác một mối quan hệ phụ thuộc và dựa dẫm. Nhưng người nam và người nữ ở với nhau dễ nghiêng về vế sau, vì họ có lòng tham. Tham ái. Tham dục. Vì tham nên sân. Đó là lý do vì sao gia đình nào cũng có cãi vã, không ít thì nhiều. Khi vợ và chồng không tham, ắt không có cãi vã trong gia đình. Vì thế, hãy quan sát và lắng nghe tâm tham bên trong mình cho thật thận trọng để thấy nó biến hóa khôn lường lắm.