suy nghĩ

Người hướng dẫn tôi leo dãy Himalaya, cung Langtang valley, cỡ trạc tuổi tôi. Bạn và tôi đều cùng có một tuổi thơ khó nhọc. Chúng tôi sinh ra trong một ngôi làng nhỏ, với những thiếu thốn về vật chất và tiền bạc, chứ không như bây giờ. Rồi bạn nói: "Nhưng tôi thấy tuổi thơ của tôi đẹp lắm. Nghĩ lại vẫn vô cùng hạnh phúc." Tôi bảo bạn: "Bạn biết vì sao tuổi thơ của chúng ta đẹp không? Vì chúng ta lúc đó không nhiều suy nghĩ. Chúng ta vô tư và hồn nhiên. Dù ta có vất vả về thân, nhưng tâm chẳng mệt." Bạn gật đầu đồng ý. Đúng vậy. "Bạn biết chứ, suy nghĩ rất cần thiết nhưng suy nghĩ đã gây ra cho chúng ta rất nhiều mất mát, và khổ đau, rất nhiều bất hạnh, bi lụy và sợ hãi." Bạn gật đầu, một lần nữa. 

Tôi đã qua cái thời cho rằng suy nghĩ là tất cả. Không phải để bác bỏ sự thừa mứa và hoang dại của suy nghĩ. Không phải để từ chối và nói không với nó. Mà là một nhận thức được rằng con người không gói gọn trong những suy nghĩ nặng nề và mong manh của anh ta. Suy nghĩ như một chiếc lá đầu cành. Lúc xanh lúc vàng. Nhưng nó không phải là bản chất của chúng ta. Chúng ta lớn hơn thế. Chúng ta vốn là một cây xanh to lớn, nhưng trong suốt rất nhiều kiếp sống, con người gói gọn mình vào một chiếc lá nhỏ bé. 

Tôi cũng không còn nghĩ rằng một người có suy tư và nói ra được những điều lớn lao là sâu sắc. Mà tính sâu sắc thật sự là đã gạn lắng được những nặng nhọc phiền hà của tâm trí, để chạm đến cái gọi là trong trẻo, vô tư nhưng không một chút vô cảm. Nói cách khác, anh ta có suy nghĩ, nhưng anh ta đã vượt qua được hàng rào của nghĩ suy, của nhà tù tâm trí ấy. 

Nhưng bạn thấy đấy, con người đã luôn suy nghĩ và suy nghĩ không ngừng để cho rằng anh ta không thể sống nổi nếu thiếu nó. Và anh ta mắc kẹt trong nhận định rằng "tôi tư duy khiến tôi tồn tại". Anh ta mang phiền não ấy vào trong chính giấc ngủ của mình. 

Nhưng cuộc cách mạng không nằm ở chỗ đó. Cuộc cách mạng là có thể nhận ra mình là "nhận thức", đang nhận thức được những gì đang diễn ra, trong đó có cả suy nghĩ.