sẵn lòng

Cuối tuần, tôi tình cờ xem được một podcast mà trong đó nhân vật chính chia sẻ về tình hình lạm phát đang tăng ra sao, cổ phiếu chứng khoán của các công ty lớn sụt giảm chóng mặt thế nào, và cùng đó là những gợi ý phòng thủ thay vì cứ lao đầu ra khơi trong tình trạng biển sóng dữ dội như hiện nay. Trong đó, nhân vật cũng khuyến khích mọi người nên đầu tư vào chính mình, về sức khỏe, kiến thức,... thì sự đầu tư ấy không bao giờ tạo ra thua lỗ. 

Sự chuẩn bị cho các biến động trong cuộc sống là bản năng của con người. Giống loài thú như sói, chúng săn mồi và tích trữ năng lượng trong mỡ, để có đủ năng lượng cho những ngày có thể "đói kém" sắp tới. Có một nghiên cứu chỉ ra rằng, sói có thể nhịn ăn 120 ngày gì đó, rồi mới kiệt quệ hoàn toàn. Con người chúng ta cũng vậy, đứng trước những lao đao của đời sống, chúng ta thường có những dự tính để tránh bất an, đêm dài lắm mộng. 

Thực ra, sự chuẩn bị là một sự xây dựng cần thiết. Chúng ta đừng vì tu học mà phán xét sự chuẩn bị, hay tính xây dựng của người khác. Cuộc sống cho ta đủ mọi biến cố để ta biết vận dụng tối đa các tiềm năng của mình. 

Nhưng rốt cuộc, cuộc sống cho ta đủ mọi biến cố để ta sáng suốt nhận ra rằng chuẩn bị cũng không bằng sẵn lòng. Chúng ta vẫn có thể chuẩn bị, chúng ta vẫn có thể tích trữ, nhưng rốt cuộc, các cung bậc đời sống đều cho ta thấy sự chuẩn bị về mặt vật chất, hay lớp áo choàng bên ngoài, không thể giữ ấm cho một tinh thần sợ sệt và bất an từ bên trong. 

Mục ruỗng tinh thần là mục ruỗng lớp rễ. Ta cố tưới nước cho lớp cành lá bên ngoài để nó xanh tươi xum xuê nhưng không biết bên trong gốc rễ đang thối rữa, và tất cả lá cành một lúc nào đó không xa sẽ đi đến sự hủy hoại, diệt vong. Biến động về thị trường là một biến động nhỏ trong tất cả biến động của bức tranh chung trong đời sống. Khi đứng trước các biến động, con người mới thấy thực ra bất toàn là chân lý. 

Có không ít người rất sành sỏi về đầu tư và có tự do về tài chính, nhưng rốt cuộc dường như vẫn chưa có nhận thức lớn về sự tự do về tinh thần. Họ nương tựa vào tự do về tài chính, để đạt tự do về tinh thần. Nhưng lại không bắt đầu từ tinh thần, để thấy tài chính chỉ là một điểm tựa vô thường. Sự bất an và lo lắng sẽ càng lớn, khi ta cố nương tựa vào một hình tướng. Vì ta luôn sợ hãi hình tướng ấy sẽ không còn như cũ, hay không duy trì được sự ổn định. Mà ổn định không bao giờ là chân lý của đời sống. Ổn định bên ngoài chỉ có trong lý tưởng của con người. 

Sự ổn định đích thực chỉ xảy đến khi con người sống với nhận thức về vô thường và vô ngã (không gì là ta, của ta), để tập dần việc không dính mắc vào điều gì. Cuộc sống như một cuộc chơi vậy. Một cuộc chơi mà trong đó con người học được rất nhiều thứ, nhưng rốt cuộc, vì là cuộc chơi, nên ta hãy buông ra những được mất hơn thua.