còn sinh thì còn đau

Thấm thía sinh, lão, bệnh, tử nghĩa là thấm thía được bản chất sinh-diệt của thế giới hình tướng. Trong sự sinh-diệt, con người trải qua cảm giác đau đớn trên thân như một lẽ tất yếu, và nếu còn phản ứng từ cái đầu lên sự đau đớn đó thì ta gọi là khổ não (suffering). Như vậy, đau trên thân là thật nhưng khổ não hay phiền não thì sinh ra từ sự ảo tưởng. Hãy trở về cảm nhận cái thật, cái thực hiện hữu, thì sẽ không còn tự gây khổ cho mình. 

Chúng ta sẽ thấm thía được, còn sinh là còn đau. Còn hình tướng là còn đau. Cảm nhận cái đau thật đó một cách trong sáng và sâu sắc giúp ta thấy bản chất của mình là vô tướng, là không gian thanh tịnh bao trùm lên mọi cung bậc thế gian. Những cảm giác đau trên thân, những bất trắc xảy đến với chúng ta, kích hoạt sự cảm nhận hay nhận biết một cách thanh thản bên trong. Trong trường hợp này, bạn sẽ thấy cái đầu tự dưng im ắng với mọi biến chuyển, kể cả sự đau đớn trên thân. 

Sự biến dịch hay sinh-diệt của thế giới hình tướng kích cho ta thấy rõ mình là nhân chứng vô hình, là không gian vô tướng tịch tĩnh. Hãy đơn giản cảm nhận sự tĩnh lắng đó thì những hoại diệt trên thân không còn là vấn đề nữa. Thậm chí, thân diệt là tự do hoàn toàn.